Marijn Akkermans Haphazard monsters
De titel van de tentoonstelling is vrij afgeleid van de wetenschappelijke onderzoeksmethode waarin haphazard samples worden gebruikt om objectieve statistische gegevens te vergaren. In de praktijk kunnen en worden de gegevens van dit type onderzoek regelmatig gebruikt om generalisaties te maken die op basis van de gebruikte onderzoeksmethode niet legitiem zijn. Zelfs de 'objectiviteit' van wetenschap is gevoelig voor subjectieve interpretatie. Maar hoe bezien en bevragen we kunst?
In transparante lagen van verdunde inkt schildert Marijn Akkermans op papier. In zijn recente werk ligt de nadruk op het gezicht. Maar in strikte zin stellen het geen portretten voor, want Akkermans werkt niet naar foto's of model. Hij werkt vanuit zijn 'onbewuste'; "Uiteraard is het werk dat ik maak niet volledig onbewust en zit er onwillekeurig selectie en sturing in het maakproces. Maar hoewel de sturing die ik geef bedacht is, heb ik niet van te voren 'bedacht' die sturing zo te bedenken. Waarom maak ik wat ik maak en wat stelt het eindresultaat eigenlijk voor?" Akkermans is geïnteresseerd in de gebreken van rationaliteit die aan de basis liggen van keuzes, waarvan de diepste bron en drijfveren ontraceerbaar blijven. Er is alleen het oppervlak waarop we kunnen projecteren. “Een tekening is voor mij als een pitch – het is een voorstel tot projecteren. Maar een projectie is als een spook, want wanneer we het proberen te duiden blijft er niks van over.”
De tentoonstelling Haphazard monsters toont onder andere een serie inktschilderingen op papier van schrikkende gezichten getiteld '...and suddenly, all is revealed'. We zien variaties op van schrik verschoten gezichten, hun gebaren en emotionele uitdrukkingen. Het zijn gezichten die niet poseren, maar reageren. De reeks ingelijste inktschilderingen verdwijnt gedeeltelijk achter de wanden van de galerie. Er ontstaat een suggestie van het niet zichtbare.
In het drieluik zien we een gezicht dat ons over zijn schouder aankijkt en grijnst. De voorstelling is herhaald, gekanteld, gestapeld en gevouwen tot collages van dat zelfde gezicht. Het drieluik bestaat uit 10 gezichten die zowel zichtbaar zijn als door het vouwen compleet of gedeeltelijk onzichtbaar.
Het boekwerk 'Expressions of disagreement' bestaat uit originele inktschilderingen van mannelijke gezichten die minachting of walging uitdrukken. In tegenstelling tot de andere werken die van Akkermans getoond worden, zijn deze schilderingen relatief vlug op papier gezet. Het is een meer informele studie van variaties op een bepaalde emotionele gezichtsuitdrukking. Het boekwerk is samengesteld uit dubbelzijdig beschilderde vellen papier. De vellen zijn gevouwen en in de katernen van het boek gebonden. Door deze technische bewerking ontstaat er een ‘vervoeging’ van verschillende gezichten en nieuwe variaties op de emotionele uitdrukking. Het werk heeft geen kaft en kent geen begin en geen eind.
Akkermans: "Er wordt veel geschreven over in hoeverre we gestuurd en bepaald worden door digitale algoritmen, maar tegelijk worden we ook door onze millenniaoude biologische algoritmen gevormd en gestuurd. Onze diepste drijfveren en motivaties voor 'keuzes' die wij maken blijven onzichtbaar in de onnavolgbaarheid van contingentie. Het toekennen van betekenis aan die keuzes lijkt dan ook lukraak en irrationeel. Betekenis is slechts een hypothese. Is kunst de ultieme illusie van vrije keuze en verbeelding? Nu het er alle schijn van heeft dat mijn keuzes geen vrije keuzes zijn, maar dat deze zich slechts als zodanig vermommen, hoe kan ik als kunstenaar dan instaan voor wat ik maak? Dit drijfzand vormt de fundering van mijn werk."